Có những tâm hồn rất kín bưng bít. Khi viết mấy dòng nầy tôi tưởng tượng sẽ có không ít bạn gái bất mãn. Thầy có lỡ lời, nói gì bất đáng, có họ ngồi sẵn dưới, đứng lên chỉnh phong tay đôi.
Công giáo thì khả quan nhất nhưng rất gắt. Họ thấy nguyên đời họ cần hướng cho Thượng đế và xã hội để giúp Thượng đế quan phòng làm nhiều việc hữu ích hơn cho đồng loại. Tôi hỏi em về tương lai em làm thinh, tôi hỏi thêm, em lắc đầu, tôi hỏi thêm nữa em khóc.
Họ tỏ ra cho thấy sự thật thôi. Tôi biết khi người ta bàn vấn đề nầy cho bạn, thưa người bạn trai quen biết và chưa quen biết, người ta hay lòng dòng, xa xôi. Mẹ đi tha hồ mà không nói gì đến cha, sau cùng cha bất mãn.
Họ chưa tới lúc lãnh hội những ý tưởng cao sâu. Có một số bị hồ nnghi về đức thanh khiết. Jean Le Presbytre nói: Bạn yêu người tình cách cao thượng, khiết bạch, siêu nhiên như người ta yêu một thiên thần.
Tâmtính thì đích thị là tâmtính phụ nhược. Khi sinh lực dồi dào, lòng yêu đời nổi dậy, bạn trai thích hưởng ứng những phong trào khỏe. Người lớn nhát gan có thể vì quá tự ái bởi kiêu căng.
Ai biết nghĩ đến vấn đề luân lý cho hạ cấp thụ giáo của mình thì nên lấy câu ấy làm tiên ngữ. Tập cho tinh thần sống thánh thiện lúc ở một mình cũng như lúc sống tập thể. Trong những tổ chức thanh niên, khi gọi nam thanh lại để truyền lệnh, cho khẩu hiệu, người ta thấy trên gương mặt đa số sự sẵn sàng: dấu hiệu của lòng tốt vàng ngọc.
Cũng không phải là cách giải trí của người cao tuổi từng trải cuộc đời, muốn giết thời giờ chờ bữa trưa, buổi tối bằng cách đọc Tam quốc, Le Cid, Don Quichotte, Comedi devine, Hliade. Ngay cáitính thẹn thùng làtính bảo vệ của ái tình, là tính tỏ ra tế nhị về tính dục mà bạn trai vào tuổi nầy có ít hơn bạn gái. Trong trường, họ hồ nghi năng lực của thầy giáo.
Chúng ta nói cái bản chất thuần túy của nó. Họ khác bạn gái ở chỗ là ít bộc bạch nó ra. Trước khi đi đâu họ ngắm ngía trước gương.
Cái tô bì bún với đôi đũa ăn từ hồi nào. Tôi muốn nói đa số nam thanh nếu gặp những người mà họ tin cẩn, có thể bộc bạch tâm hồn. Nhiều bạn trai khác rất ẩu tả.
Lúc ấy đừng đem hình phạt, uy quyền đ àn áp họ. Sự giáo dục về lương tâm bị gạch xóa trong nhiều chương trình sơ tiểu, trung, đại học. Họ không thấy chụp cái dĩa sẽ hỏng cái mâm.