Lương tâm là trí năng đặc biệt tạo hóa phú thác cho con người để con người tự nhiên phân biệt thiện ác, phải quấy, nên hư. Có bạn trai coi rẻ vải lụa cao tiền, có tiền lắm mà mua vải thô vải tù nhân mặc, để may đồ theo kiểu chăn bò bên Mỹ. Cắt nghĩa cho họ thấy họ cần sức khỏe để xây dựng đời họ.
Cái tệ của lòng tự ái là đó. Lời này còn nói lên tình yêu quan phòng của tạo hóa khi đã sáng tạo nhân loại. Tâm hồn con người thời đại quay cuồng trên một thảm kịch diễn ra bốn phương nào loạn dâm, bóc lột, giả hình, mưu mô, xảo quyệt, trụy lạc, ghen tương, nghi kỵ, chém giết, phản nộp, đàn áp, quy mọp, bạc nghĩa, du nịnh.
Có lá bùa nầy là được tất cả. Trước khi đi đâu họ ngắm ngía trước gương. Aùo xé trôn hai bên họ đã chán thì họ cho may bít bùng giống áo túi của các bà thôn quê.
Mà theo tâm lý hễ tình yêu thông phát ra đòi sự đền trả nhất là khi tình yêu ấy bị vi phạm. Họ vô chơi được là họ vô chơi ngay. Nhưng tại từ bản tính tự nhiên, họ có bẩm phú tỏ ra mình có quyền.
Nhưng trong cuộc sống bạn thế nào cũng gặp những phút cô độc. Ở trong nôi họ quơ tay, chòi chân , ngó dáo dác, lăn trở. Ngày xưa chế độ gia đình cứ trói buộc sự khai trí của bạn gái một phần nào, nên ở nhiều lĩnh vực trí thức họ vắng bóng.
Nếu có cơ hội tiến thân, họ có thể nên người tốt đẹp, hữu ích cho xã hội không thua những bạn trai đang sống sung túc mà thụ giáo đầy đủ. Trong khi chung sống với một số bạn gái hay công tác với các bạn nầy, bạn trai tỏ ra là người đảm đương. Xét về mặt chương trình tình yêu của thượng đế thì họ là một tạo vật do lòng yêu mến vô bờ bến của Người.
Thầy giáo còn xa lạ với tâm hồn tuổi xuân bất mãn họ, mỉa mai về tương lai họ. Mẹ đi tha hồ mà không nói gì đến cha, sau cùng cha bất mãn. Có lẽ bạn trai ấy ngay từ nhỏ lớn lên trong hăm dọa, kinh hoàng của bom đạn.
Ngay từ hoa niên, bạn trai đã có thái độ tinh thần nầy. Đến đây bạn trai đã am hiểu về con người xương thịt của bạn trai. tính bạn trai phần đông ít lo cho mình tỉ mỉ như bạn gái, nên khi ngủ có khi nằm bậy trên phản gỗ, ở trường kỷ, trên võng, hay đi văn v.
Bạn nhổ neo dời thuyền sang bến khác. Một ngòi bút nọ viết về họ: Tôi biết một vài nam sinh nọ vì oán giận thầy giám thị mà không biết làm sao trả thù, lợi dụng lúc dọn đồ ăn sáng cho thầy giám thị, họ đi tiểu trong bình cà phê.
Khi lớn lên trên bước đường đời, người nam tỏ ra dè dặt cẩn thận hơn người nữ. Cơn buồn như cái vun nặng trình tr ịch đ è trên tâm hồn họ. Mà suy nghĩ làm sao được khi trí năng của bạn trai chưa đầy đủ: nhất là khi họ chưa có kinh nghiệm khôn dại trên đời.